Üstün Yetenekli ve Üstün Zekalıların Tanılanması Nasıl Yapılır?

Üstün Yetenekli ve Üstün Zekalıların Tanılanması

Doğumdan itibaren beynimizde yüz milyarlarca nöron, sinir hücresi bulunmaktadır. Yaş ilerledikçe bu nöronlar uyarıcı almadıklarında ölmeye başlamaktadır. Erken yaşlarda beyne ne kadar çok uyarıcı gönderilirse zekâ katsayısı o kadar yükselmektedir. Bu nedenle üstün yetenekli çocukların okul öncesi dönemden itibaren tanılanması ve eğitim almaları çok önemlidir. İsrail, ABD gibi ülkelerde okul öncesi ölçme araç gereçlerinin çok fazla olduğu ve en büyük yatırımın okul öncesine yapıldığı görülmektedir.

Çocukların sahip oldukları yeteneklerin erken belirlenmesi sadece çocuk için değil, çocukla ilgi- lenen herkes için önem arz etmektedir. Erken tanılama; çocuğun sahip olduğu potansiyelini teşvik ederek düzenli bir çalışma sistemi benimsemesine yardımcı olabilmekte; aile ve öğretmenlerin, çocuğun ilgi ve yeteneklerini en üst düzeyde kullanması yönünde destek sağlayıcı düzenlemeler yapmalarına sebep olmaktadır.

Üstün Yetenekli ve Üstün Zekalıların Tanılanmasında zekâ testleri olarak bilinen IQ testlerinden yararlanılmaktadır.

Bunlar;

• Grup zekâ testleri,

• Grup başarı testleri,

• Bireysel zekâ testleri,

• Yaratıcılık testleri,

• Kritik düşünme testleri,

• Resim, müzik gibi özel alanları değerlendirmek/ölçmek için geliştirilmiş.

Ülkemizde 2009-2010 eğitim-öğretim yılında, ilköğretim birinci, ikinci, üçüncü sınıf düzeyinde yapılan ve 40 ili kapsayan tanılama sonuçlarına göre, 1.317.451 kişiden 1.770’i üstün yetenekli birey olarak tanılanmıştır. Her toplumun %2’sinin “üstün yetenekli bireyler”den oluştuğu düşüncesinden yola çıkarak, üstün yetenekli öğrenci sayısı toplam öğrenci sayısının %2’sine tekabül etmesi gerekirken, binde 1’ine tekabül etmiştir. Sonuç olarak, belirtilen sınıf düzeylerinde 24.579 üstün yetenekli öğrenci keşfedilmeyi beklemektedir. Üstün yetenekli ve üstün zekâlıların sınıflan- dırılmasında, yapılan testlerin sonucunda gruplara ayrıldığı görülmektedir (Tablo 1).