Üstün Yetenekliye Farklılaştırılmış Fizik Dersleri

Farklılaştırılmış dersin ne olduğuna dair ortak bir tanım olmamasına (Tomlin- son, 1995b) rağmen, bir çok farklı tanımda şu iki nokta öne çıkmaktadır:

1. Bi­reyin farklı ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla
2. Öğretim izlencesinde (müfredat) ve/Veya derslerde değişiklik yapmak.

Farklılaştırmanın felsefesi temel olarak, her bir öğrenen bireyin gereksinimlerini öğrenme süreci içinde olası en üst düzeyde karşılamaktır. Bu eylemdeki anahtar adımlardan biri öğrencinin öğrenme biçimi­nin belirlenmesidir. Ackerman ve arkadaşları (1989; 1999) öğrenen bireylerdeki farklılıklara odaklanmış bir çok araştırmadan bahsetmekte ve bireylerin gereksi­nimlerinin karşılanması için farklılaştırmanın gerekliliğini öne çıkarmaktadırlar. "Çocuklar nasıl farklılıklar gösterirler?" sorusuna verilecek cevap -en azından eğitimsel açıdan- çok geniş bir açılıma sahiptir. Öğrenme biçimleri üzerine yapı­lan araştırmalar, çocukların bu özelliklerinin belirlenmesine yardımcı olacak sis­temler oluşturmakta ve akademik başarının artırılması ve daha etkin derslerin ha­zırlanmasına yardımcı olmaktadır (Burns ve arkadaşları, 1998). Renzulli'nin araş­tırma temelli Learning Styles Inventory (LSI), adlı ölçeği "öğretmenlere, sınıfların­daki öğrencilerin ders işlenme biçimleri hakkındaki tercihlerini dikkate alan öğ­renme deneyimleri planlamalarında rehberlik edecek" (Renzulli & Reis, 1997) bir araçtır ve Türkiye eğitim sisteminde kullanılabilecek en gerçekçi ölçek olarak gö­zükmektedir. Bu ölçek araştırmacı tarafında Türkçe'ye uyarlanmıştır. Gallagher (2000) üstün yetenekli öğrencilerin varlığı ve onların "doyurucu eğitimsel hizmet ve deneyimlere" olan ihtiyacına vurgu yapmaktadır. Üstün yeteneklilerin özellik­leri, araştırmaların da yardımıyla daha iyi anlaşılmaktayken, öncelikle uygulama alanında onların eğitimsel gereksinimlerinin karşılanması odağa oturmaktadır. Örneğin Renzulli (1975) "gerçek hayat sorunlarının" projeler tabanlı çözüldüğü farklılaştırılmış bir öğretim izlencesi geliştirmiştir. Bir çok yüksek yetenekli öğren­ci derslerin sunuluşundaki zenginlikten zevk almakta ve çoğunlukla farklı ders bi­çimlerinden yarar görmektedir (Perrin, 1984). Benzer biçimde, Tomlinson (1995a) da ileri düzeydeki öğrencilere uygun öğrenme deneyimleri sağlayacak şekilde de- senlenmiş farklılaştırılmış derslerin onları potansiyellerinin en üst noktasına çıka­rabileceğini söylemektedir. Bazen, Türkiye'de de olduğu gibi, üstün yetenekli öğ­rencilerin eğitimsel gereksinimlerini karşılamak amaçlı çalışmalar bir ülkenin ulu­sal eğitim sisteminin sınırlarını zorlayabilmektedir. Örneğin, öğrenenlerin her alanda gerçek-hayat-sorunları bulmaları ve sorunlara projeler geliştirerek yaklaş­malarını gerektiren deneysel bir öğrenme modeli (Akarsu, 2000) olan BİLSEM (Bi­lim ve Sanat Merkezi) üstün yetenek gösteren öğrencilere uygun ortamlar hazır­lamak için çabalamaktadır.

Bir çok araştırma özellikle 1970'lerden bu yana fiziğin nasıl daha iyi öğreni­lebileceği ve öğretilebileceği üzerine odaklanmıştır. Fizik öğreti ile ilgilenenler, uzun süredir öğrencilerin fiziksel dünyayı anlama ve öğrenmesi üzerine çalışmak­tadır (Arons, 1997). Klasik yöntemler ile yapılan fizik derslerinin elbette yararlı yanları vardır, fakat fizik eğitimi alanındaki araştırmalar göstermiştir ki bu tür ders­lerin kavramsal düzeyde örneklerini bulabileceğimiz bazı sakıncaları vardır (Hake, 1998; McDermott, 1991; 1993; Lavvs, 1991; Arons, 1990; 1997). Halloun (1996) fizik derslerinin üç önemli sorununu şöyle belirtmektedir: 1) düşük düzeyde yarar, 2) kısa süreli akılda kalan öğrenme, 3) fizik çalışan/okuyan öğrenci sayısındaki dü­şüklük. Farklılaştırılmış dersler bireyin öğrenmesini kendisinin yapılandırdığı ve de­neyimlerini geliştirdiği bir ortam yaratır. Bu öğrenme ortamındaki her bir unsur et­kileşimde olduğu bireyin tercihleri ve özellikleri ile uyum içindedir. Nerdeyse tüm fizik eğitimcileri hem fikirdir ki öğrencilerin ezbere olmadan problem çözebilme­lerini istiyorsak, onların fizik kavramlarını net ve iyi yapılanmış bir şekilde öğren­melerini sağlamalıyız. Farklılaştırılmış dersler kavramlar ve prensipler üzerine de odaklanır ve bu, fizik eğitiminin beklenen amaçlarına çok uygundu.