Üstün zekalı insanların keşfedilmesi kadar, özel yöntemlerle geliştirilmesi ve yönlendirilmesi hak ve ihtiyaçtır.
Gelişmiş ülkelerin bu konuya büyük önem vermeleri, her sene milyonlarca dolar para harcamaları, yüzlerce kitap, binlerce makale, onlarla dergi, çıkartmaları bizi bu konuda harekete sevk etmelidir.
Aşağıdaki özelliklerin tamamını her üstün zekalı insanda göremeyebiliriz.
Sahip oldukları üstün özellikleri iyi bir çevrede, güçlü bir eğitimle değerlendirebilenler, yıllar sonra toplum karşısına birer dahî olarak çıkabilmektedirler.
İşte Üstün Zekalıların seksen özelliği:
1- Anlama, yeni ve pratik anlama yöntemleri geliştirip uygulama kabiliyeti,
2- Bilme ya da kavrama kapasitesi,
3- Var olan durundan yeni durumlarla karşılaştırıp yeni problemleri çözerken kullanabilme kabiliyeti,
4- Problemleri önceden görme ve alışılmamış bir tarzda çözebilme kabiliyeti,
5- Garip, alışılmadık ve farklı bağlantılan görebilme kabiliyeti,
6- Çabuk öğrenme becerisi,
7- Öğrenilenleri kullanabilme becerisi,
8- Tecrübelerden faydalanma kapasitesi,
9- Fizyolojik ve psikolojik özelliklerini şahsî ve sosyal gelişimde etkili kullanabilme becerisi.
10- Mekanik hüner, buluşçuluk, sanat becerisi, fizikî kabiliyet,
11- Fizikötesi olayları düşünme konusunda yaşıtlarına göre daha önceden ilgilenme, felsefî tavırlar, garip düşünceler,
12- Bilgi birikimi çok olmasına rağmen bunları unutmama,
13- İleri seviyede anlayış kabiliyeti (leb demeden leblebiyi anlama),
14- Alışılmadık seviyede farklı konularda ilgi ve merak, çok soru sorma,
15- Hızlı düşünme, çabuk sonuca ulaşma, hızlı ilerleme kabiliyeti,
16- Genelleme yapma, sonuçlan hissetme, soyut düşünme ve alternatifler üretme konusunda erken ve hızlı gelişme,
17- Yeni dünyalar plânlayıp yeni ufuklara açılma seviyesi,
18- Bilinmeyen üzerinde kafa yorma ve müşahhas sonuçlar elde etme kabiliyeti,
19- Geçmişteki ve bugünkü keşiflere özel merak ve ilgi,
20- Hayal kurma ve hayallerini projelendirme kabiliyeti,.
21- Zihnî egzersizlerle esnek düşünme kabiliyetini geliştirme, olmayacak bir senaryoyla ilgili çok sayıda çözüm üretme becerisi,
22- Belli bir eğitim almasa bile güzel sanatlardan birine; meselâ müziğe, resme, şiire, çeşitli sanat dallarına ilgi,
23- Kendine aşın güven, korkusuzca riske girebilme,
24- Derin tefekkür kapasitesi,
25- İlginç, orijinal ve faydalı buluşlar ortaya koyma; farklı fikir ve çözümler üretebilme becerisi,
26- Farklılıklara uyum sağlama,
27- 5 N, 1 K'nın (Ne, Niçin, Neden, Nasıl, Nerede, Kim?) doğru cevaplarını arayıp bulma becerisi,
28- Zengin kelime ve kavram hazinesine sahip olma, kelimelerin köklerini ve kaynaklarını araştırıp kelime ve kavram bilgisini kuvvetlendirme becerisi,
29- Lisan kullanımında ve dil yeteneğinde üstünlük,
30- İstatistiklere mukayeseli, tenkit ve tahlil edici bir gözle bakabilme kabiliyeti,
31- Dikkatini birşeye güçlü şekilde yoğunlaştınp yönlendirebilme kabiliyeti; yüksek konsantrasyon, ciddiyet,
32- Belli bir konuda uzun süre düşünebilme kabiliyeti,
33- Sembolleri ve ilişkileri yeni bağlantılar kurmada kullanma becerisi,
34- Yerinde, kaliteli ama bazen başkalarını rahatsız edecek boyutta espri yapma,
35- Zıtlan uzlaştırma becerisi,
36- Benzerlik kurma ve bilgileri geniş çaplı sentezleme kabiliyeti,
37- Benzer kavramlar arasında ayrım yapabilme kabiliyeti,
38- Özellemelerden genellemelere ulaşabilme kabiliyeti,
39- Estetik güç ve simetrik şeylere ilgi,
40- Muhatabın söylediklerinin yanı sıra gerçekte söylemek istediklerini de anlama kabiliyeti,
41- Kendisini karşısındakinin yerine koyabilme becerisi,
42- İnsanlarla çok yönlü iletişim kurabilme kabiliyeti,
43- Diğer insanların bakış açılarından yeni bir görüş meydana getirebilme kabiliyeti,
44- Çevreyi idrâk etme, çevreyle iyi münasebet kurma ve ona uyum sağlama kabiliyeti,
45- Başarılı olmuş kişileri tanıma, onların basan sırlarını öğrenme merakı,
46- Bir hedefe doğru ilerleme becerisi,
47- Uyanıklık, kendisinin ve hâdiselerin farkında olma,
48- Akıl yürütme mekanizmasını şuurlu şekilde kullanabilme kabiliyeti,
49- İradesine hâkim olma,
50- İnatçı, kararlı, hedefe dönük ve bazen maceracı davranışlar sergileme,
51- Disiplinli, bağımsız ve çoğu zaman isyankâr davranışlar gösterme,
52- Çabuk sıkılma, yapacak bir şeyler arama, boş duramama,
53- Kompleks, karmaşık şeyleri tercih etme; tartışmalardan zevk alma,
54- İlgi bekleme, takdir edilmekten hoşlanma,
55- Yerinde duramama, aşın hareket etme,
56- Başkalarına karşı son derece hassas olma, muhatabın ne düşündüğünü çabuk hissetme,
57- Farklı olduğunu kendisi hissettiği gibi başkalarına da hissettirmeye çalışma,
58- Küçük yaşlarda beliren bir idealizm,
59- Hissî derinlik, duygusallık,
60- Mükemmelcilik yüzünden kendini ve başkalarım beğenmeme,
61- Belli derslerde veya alanlarda olağanüstü basan gösterme,
62- Bilinmeyen, esrarlı konulara büyük alâka duyma,
63- Başkalannın ne diyeceğine pek aldırış etmeme,
64- Tutkuyla bağlandığı bir konuyu her yerde gündeme getirme,
65- Duyularda aşın hassasiyet (renkler, sesler, kokular vs. üzerinde),
66- Fizikî ve entelektüel gelişmede farklı bir ilerleme hızı kaydetme,
67- Başarılı olamadığı fizikî faaliyetlerde yer almayı istememe, yarışmacı fizikî faaliyetlerden kaçınma,
68- Şairâna ifadeler, güzel ve edebî sözlerden hoşlanma,
69- Girişimcilik ve mücadele gerektiren konularda üretkenlik,
70- İç dünyasında derinlik ve bunun getirdiği yalnızlık.
71- Aşk, şevk, istek ve içten gelen gayretin yüksek seviyede olması,
72- Sık sık düşüncelere dalma, hayal gücünün kuvvetli olması,
73- Kendi isteklerini yerine getirme ve kişilik konusunda erken gelişme,
74- Zaman zaman kendi kendisiyle yüksek sesle konuşma,
75- Sosyal problemleri doğru teşhis edip anlayabilme, bunlara güzel ve doğru çözümler teklif etme,
76- Liderlik, grup kurma, ekip oluşturma ve yönlendirme,
77- Toplumun adalet, güzellik, doğruluk gibi yüksek ihtiyaçlarıyla ilgilenme,
78- Yüksek ahlâkî özelliklere sahip olma,
79- Haksızlığa ve hukuksuzluğa asla tahammül edememe, yüksek düzeyde adalet duygusuna sahip olma,
80- Kendinden büyüklerle arkadaşlığı tercih etme.
Bill Gates'in dehâsını ortaya koyan prensipler nelerdir?
Üstün zekalı ve başarılı olma özelliklerini şahsında gösteren karakteristik bir örnektir Billi Gates...
Peki, Gates'in temel başarı felsefesini hangi esaslar meydana getiriyor?
Gates'in üstün zekasını ortaya koyan prensipler nelerdir?
Birinci kural: İleriyi görün!
Kendisi küçük yaşlardan itibaren bilgisayarın önemini ve insan hayatında alacağı yeri çok iyi kavramıştı. Yâni büyük bir basiret sergileyerek geleceği görmüştü. Yakın arkadaşı ve Microsoft'un kurucu ortağı PaulAlen'le, yakın gelecekte herkesin evinde ve işinde kendisine ait bilgisayarı olacağına inanmıştı. Hedefini buna göre çizdi.
İkinci kural: Çok ve plânlı çalışın!
Bill Gates üstün zekalıydı ama zekânın tek başına kâfi gelmeyeceğini, çok ve plânlı çalışılması gerektiğini düşünüyordu. Bir arkadaşından ayrılma sebebi, iş dışında geçirdiği toplam zamanın uyku dâhil sadece 7 saat olmasıydı. Gates beraber çalıştığı insanlardan da aynısını bekliyordu.
Üstün Zekalılar Enstitüsü 6 aydan itibaren gelişim testleri 4 yaşından itibaren ise zeka testleri yaparak üstün zekalı çocukların erken yaşam dönemlerinde fark edilerek özel eğitimler almasını destekleyip ailelere bu konuda danışmanlık hizmeti vermektedir.
DERLEYEN: EMRE ŞEN
ONLİNE TESTİMİZLE ÇOCUĞUNUZUN ZEKA VE YETENEK ALANLARINI KEŞFEDELİM.
