Üstün zekalılar, tanım olarak, “yüksek zihinsel, yaratıcı, sanat, liderlik kabiliyeti veya belirli akademik alanlarda yüksek performans gösteren çocuklardır”.
Üstün Zeka ve Üstün Zekalılar Nasıl Anlaşılır?
Üstün Zekalı Çocukların Normal Çocuklardan Biyolojik Farklılıkları Nelerdir?
Üstün zekalı çocuk ile normal çocuk arasında biyolojik bir farklar vardır.
Üstün zekalı çocukların beynindeki sinaptik bağ oluşumları normal çocuklara göre daha fazla ve etkindir.
Üstün zekalıların beynindeki nöronlar biyokimyasal olarak daha çok görünür ve sonuç olarak gelişen bilgi işleme merkezi daha karmaşık düşünceleri işleyebilir.
Üstün zekalıların beyninde daha fazla bilgi ve içgüdüsel düşünmeye yol gösteren, prefrontal korteks aktivitesi görünür.
Üstün zekalı çocuklar beyinde daha çok alfa dalga aktivitesine sahiptir. Onlar sadece normal çocuklardan daha hızlı alfa dalga aktivitesine sahip olmaz, ayrıca bunu daha uzun sürdürür. Bu da daha büyük kapasite bellek ve bütünleştirme ile daha rahatlamış ve odaklanmış öğrenmeye olanak sağlar.
Üstün zekalı çocuğun beyin ritmi daha sık meydana gelir ve bu konsantrasyon, dikkat, araştırma ve soruşturmaya imkan tanır.
Üstün Zekalıların Özellikleri Nelerdir?
Üstün zekalı çocukların sahip olabileceği birçok ortak özellik vardır. Üstün zekalı çocuklar şu özelliklere sahip olabilir:
- Disiplinli, bağımsız, sıklıkla otorite karşıtı.
- Tuhaf mizah anlayışı.
- Erken geliştirilen bir strateji olan grup baskısına karşı koyabilme.
- Daha uyumlu ve daha maceracı
- Anlaşmazlık ve rahatsızlık için daha büyük tolerans
- Sıkıntı için daha az tolerans
- Karmaşa, asimetri, açık uçluluk tercihi
- Yüksek farklı düşünme yeteneği
- Yüksek hafıza, detaylara odaklanma
- Geniş bilgi hazinesi
- Düşünme süresine ihtiyaç duyma
- Destekleyici iklime ihtiyaç duyan, çevreye duyarlı,
- Paylaşmak için tanınmaya, fırsata ihtiyaç duyan
- Yüksek estetik değer, iyi estetik yargılama
- Cinsiyet rolü birleştirmenin gelişiminde daha serbest; basmakalıp erkek/kız tanımlamasından yoksun.
Üstün Zekalılarda Cinsiyetler Arasındaki Farklılıklar Nelerdir?
Bununla birlikte, çalışmalar gösteriyor ki üstün zekalı çocukların özelliği cinsiyet temelinde farklılaşabilir.
Aşağıdakiler üstün zekalı kız çocukların ortak özellikleridir:
- Okulu özellikle fen, müzik ve sanat derslerini severler.
- Öğretmenlerini severler.
- Düzenli olarak haber dergi ve diğer gerekli olmayan okumaları okurlar.
- Tiyatro ve müzikal ürünlerde aktiftirler.
- Sıklıkla randevulara gitmezler.
Aşağıdakiler üstün zekalı erkek çocukların ortak özellikleridir:
- Okulu sevmezler.
- Öğretmenleri sevmezler ve ilginç olmadığını düşünürler.
- Az ödev yaparlar.
- Beden eğitimini sevmezler ve nadiren takım sporlarına bağlanırlar.
- Köklü ve alışılmadık olarak kabul edilirler.
- Kendi düşünce ve ilgilerini sürdürmek için sıklıkla yalnız olmak isterler.
Üstün Zekalıların Duygusal Özellikleri Nasıldır?
Üstün zekalı çocukların ayrıca kendi duygusal gerilimlerini paylaştıkları görünür. İlginçtir ki, çalışmalar üstün zekalı çocuğun aslında normal çocuktan daha az özsaygıya sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Üstün zekalı çocukların kendisi için sahip olduğu, ve bu yüzden, çabaladıkları için gerçekçi olmayan hedeflerinin olduğu yüksek beklentiler arasında doğrudan korelasyon olduğu görünür. Bu durum, üstün zekalı çocukları kendini gerçekçi olmayan bir duruma iterken, endişeye neden olmaya meyillidir.
Üstün Zekalıların Genel Davranış Özellikleri Nasıldır?
Üstün zekalı çocukların davranışları kendi yaşıtlarına göre aşağıdaki yollarda farklılaşabilir:
Birçok üstün zekalı çocuk dilin ince ayrıntılarını daha iyi anlayarak erkenden okumayı öğrenir.
Okula başlamadan önce üstün zekalı nüfusun yarısı kadarı okumayı öğrenir.
Üstün zekalı çocuklar genelde genişçe, çabuk ve yoğun bir şekilde okur ve geniş sözcük dağarcığına sahiptirler.
Üstün zekalı çocuklar yaygın olarak temel yetenekleri daha iyi, daha hızlı ve daha az uygulamayla öğrenirler.
Üstün zekalılar soyutlamayı oluşturma ve soyutu ele almada daha iyi olabilirler.
Genelde sözsüz işaretleri toplarlar ve yorumlarlar ve diğer çocukların onlar için hecelemeye ihtiyaç duyduğu çıkarımları çizebilirler.
“Nasıllar” ve “nedenler” arayarak, onlara verilenler daha kısa sürer.
Daha erken yaşta bağımsız çalışabilirler ve daha uzun süre konsantre olabilirler.
Üstün zekalılar ilgi alanlarına tutku ile bağlanıp uzun süre odaklanabilirler.
Genelde hiperaktivitenin bazen yanlış tanısına yol gösteren görünürde sonsuz enerjiye sahiptirler.
Genelde ebeveynleri, öğretmenleri ve diğer yetişkinlerle iyi ilişki ve bağlantı kurarlar. Kendi yaşıtlarından büyük çocukları ve yetişkinleri tercih edebilirler.
Üstün zekalılar yeni şeyler öğrenmeyi severler, alışılmamış şeyleri incelemeye isteklidirler ve çok meraklıdırlar.
İyi düzenlenmiş, amaca yönelik ve etkili tutumda görevlerin ve sorunların üstesinden gelirler.
Üstün zekalılar Öğrenmek, bulmak veya keşfetmek için içe yönelik bir motivasyon sergilerler ve genelde çok ısrarcıdırlar. “Kendim yapmayı tercih ederim” ortak bir tavırdır.
Üstün Zekalıların Öğrenme Özellikleri Nasıldır?
Üstün Zekalı çocuklar genelde karakteristik özelliklerinin çoğunu gösteren doğuştan öğrencilerdir:
Keskin gözlemin güçlerini ve önemlilik hissini gösterebilirler; önemli detayları görebilirler.
Üstün zekalılar kendilerinden büyük çocuklar için yazılan kitaplar ve dergileri tercih ederek, kendi başlarına çok şey okuyabilirler.
Zihinsel aktivitelerden genelde büyük keyif alırlar.
İyi gelişmiş soyutlama, kavramlaştırma ve sentez güçlerine sahiptirler.
Neden sonuç ilişkilerini kolaylıkla görürler.
Sıklıkla sorgulama tavrı gösterirler ve kendi faydaları kadar kendi iyiliği için de bilgi ararlar.
Üstün zekalılar genelde şüpheci, ciddi ve değerlendiricidir. Tutarsızlıkları fark etmede hızlıdır.
Çabukça hatırlayabileceği çeşitli konular hakkında büyük bir bilgi deposuna sahiptir.
Temelinde yatan ilkeleri kolaylıkla kavrar ve sıklıkla olaylar, insanlar veya nesneler hakkında geçerli genellemeler yapabilirler.
Benzerlikleri, farklılıkları ve anormallikleri hızlıca algılarlar.
Karışık işlere genelde bölümlere ayırarak ve sistematik bir şekilde analiz ederek girişirler.
Üstün Zekalıların Yaratıcı Özellikleri Nasıldır?
Üstün zekalı çocukların yaratıcı yetenekleri genelde kendilerini yaşıtlarından ayırır. Bu özellikler aşağıda sıralanmıştır.
Üstün zekalı çocuklar akıcı düşünürlerdir, olasılıkları, sonuçları veya bağlantılı fikirleri üretebilirler.
Üstün zekalılar esnek düşünürlerdir, problem çözmede birçok farklı seçenekleri ve yaklaşımları kullanabilirler.
Bilgi öğeleri arasında yeni, olağandışı veya alışılmadık bağlantıları ve uyuşmaları arayan özgün düşünürlerdir.
Görünüşte ilişkisiz nesneler, fikirler veya olaylar arasındaki ilişkileri de görebilirler.
Temel bir fikre duruma veya sorunlara yeni adımlar, fikirler, cevaplar veya diğer güzelleştirmeler üreten ayrıntıcı düşünürlerdir.
Karmaşıklığa kapılmada isteklidirler ve problem çözmede başarılı oldukları görülür.
İyi tahmincidirler ve kolaylıkla hipotezleri veya “farz edelim ki” sorularını oluşturabilirler.
Genelde kendi düşüncesizliklerinin ve mantıksızlıklarının farkındalardır ve duygusal hassaslık gösterirler.
Nesneler, fikirler, durumlar veya olaylar hakkında son derece meraklıdırlar.
Genelde zihinsel şakacılık gösterirler ve hayalinde yaratmayı ve hayal kurmayı severler.
Görüşleri ve fikirleri ifade etmede zihinsel olarak kendi yaşıtlarından daha az çekingen olabilirler ve genelde diğerlerinin ifadelerine cesurca katılmazlar.
Güzelliğe duyarlıdırlar ve estetik değerlere çekilirler.
Çok Üstün Zekalı Üstün Yetenekli kimdir?
Çok üstün zekalı, üstün yetenekli çocuklar asenkron gelişmeyi kanıtlayanlar olmaya meyillidir. Bunların üstün bilişsel yetenekleri ve üstün etkilerinden dolayı kendilerine özgün yollarda deneyim yaşarlar ve dünyayla bağlantı kurarlar. Bu çocuklar genelde bireysel olarak puanlanan IQ testlerinde, genelde 140 IQ aralığının üstünde, son derece yüksek puanlar alırlar. Matematik, fen, dil ve/veya sanat alanlarında dahi olabilirler. Dahi seviyesinde üstün yetenekli çocuklar 170 IQ’dan fazla puan alabilirler.
Çok üstün zekalı üstün yetenekli çocuklar ;
Daha hızlı adımlarla öğrenme.
Malzemeyi daha geniş derinliklerde işleme.
Enerji, hayal, zihinsel hüner, duyarlılık ve duygu gibi genel nüfusta özgün olmayan inanılmaz yoğunluğu gösterme.
160 IQ ve üzeri olan çocuklar 130 IQ’lu çocuklardan farklıdır. Normal çocuklarla üstün zekalı çocuklar arasında ne kadar fark varsa, üstün zekalı çocuklarla dahi çocuklar arasında da bir o kadar fark vardır. Çok üstün zeka dahi seviyesinde olan çocuklar için hazırlanmış olan eğitim müfredatları çoğunlukla onlara uygun değildir. Bu durum okul hayatlarını zorlaştırmaktadır.
Üstün Zekalı Çocuklar Hakkında Bazı Efsaneler
Üstün zekalı çocuklar bir sınıfta tepeye yükselen bir krem gibidir:
Aslında tam olarak değil. Üstün zekalı dahi çocuklar küçük yaşta keşfedilmemişlerse zaman geçtikçe keşfedilmeleri onlar için daha zor olmaya başlar.
Bu durum daha sonra davranış sorunlarına ve depresyona yol açabilir.
Üstün zekalı üstün yetenekli çocuklar çok zekidir özel programlarla veya onlar olmadan en iyisini yapabilirler:
Kendilerince iyi yaptıkları görülebilir. Ama uygun görev olmayınca sıkıcı ve kuralsız olabilirler. Yıllar geçtikçe yaptıkları iş ne kadar zorlu olursa bunu daha zor ve daha zor bulabilirler çünkü bu zorlukla daha önce karşılaşmadılar.
Üstün Yetenekli Çocuk Kimdir?
Grup başarı testlerinde yüzde doksanın üstünde puanlanma yeterliliği gösteren çocuğun üstün yetenekli düşünülmesi gerekir diye bir kural yoktur. Bu gibi çocuklar kuşkusuz akademik olarak yeteneklidir. Çocukları “Üstün Yetenekli” olarak tanımlamadan önce daha fazla bireyselleştirilmiş IQ ve yetenek testleri yapılmalıdır. Aynı zamanda, yetenekli olarak tanımlanan çocuğun sınıfta yüksek standartları başarıyor olması gerektiğini belirten bir kural yoktur. Bu rol çeşitleri iki gruba ciddi ve geri dönüşü olmayan zarar verebilir. Her bir çocuk zenginlikten faydalanabilir. Akademik olarak yetenekli çocuklar Onur (Sınıf Seviyesi) Sınıflarından yararlanabilirler. Zihinsel olarak yetenekli çocuklar farklılaşmış müfredata ve muhtemelen farklı bir çevreye bile ihtiyaç duyar.
Okul boyunca kendi yaşıtlarıyla gitmeye ihtiyaç duyarlar:
Çok üstün zekalı üstün yetenekli çocuklar akranları ile sosyal etkileşime girmeye, onlarla oyun oynamaya ihtiyaç duyabilirler fakat normal akranları ile aynı sınıfta eğitim almaya ihtiyaç duymazlar.3 yaşında okuma yazma öğrenen bir çocuğun 6 yaşına geldiğinde 6 yaşındaki arkadaşları ile yeniden okuma öğrenmesi o çocuk için eziyet haline gelmektedir.
Üstün zekalılık kıskanılacak bir şeydir:
Bu belki de en zararlı efsanedir. Üstün zekalılar üstün zekalı olmayan çocuklara göre daha sıklıkla ayrılmış ve anlaşılmamış hissedebilir. Müzik, giyim, okuma kitapları ve yiyecekte daha yetişkin tatlara sahip olurlar. Diğer çocuklar için bu farklılıklar onların sözlü ve fiziksel olarak dışlanmış ve hatta suiistimal edilmiş olmasına neden olur.
Üstün Yetenekliyi Dahiyi Tanımlama
Einstein dört yaşında konuşmaya ve yedi yaşında okumaya başladı.
Isaac Newton ilköğretim okulunda başarısızdı.
Thomas Edison çocukken, öğretmenleri onun herhangi bir şey öğrenmek için çok aptal olduğunu söylerdi.
F.W.Woolworth 21 yaşındayken, manifaturacı dükkanında bir işe sahip oldu. Ama çalışanları onun bir müşteri beklemesine izin vermedi çünkü “yeteri kadar algıya sahip değildi”.
Bir gazete editörü Walt Disney’i kovdu çünkü “iyi fikirlere sahip değildi”.
Caruso’nun müzik öğretmeni ona “şarkı söyleyemezsin, iyi bir sese sahip değilsin” dedi.
Leo Tolstoy başarısızlıktan dolayı okulu bırakmak zorunda kaldı.
Verner Von Braun 9.sınıf matematikte sınıfta kaldı.
Admiral Richard E. Byrd donanmadan “çürük” olarak uzaklaştırıldı. Ta ki iki kutba gidene kadar.
Louis Pasteur, Kraliyet Koleji’ne katıldığında, kimyada vasat olarak görüldü.
Abraham Lincoln Black Hawk Savaşı’na kaptan olarak girdi ve asker olarak çıktı.
Fred Waring bir kere lise korosundan atıldı.
Winston Churchill 6.sınıfta kaldı.
Üstün Zekalılar Enstitüsü 6 aydan itibaren gelişim testleri, 4 yaşından itibaren ise zeka testleri yaparak üstün zekalı çocukların erken yaşam dönemlerinde fark edilerek özel eğitimler almasını destekleyip ailelere bu konuda danışmanlık hizmeti vermektedir.
Ya Çocuğunuz Üstün Zekalıysa?
Online Testimizle Çocuğunuzun Zeka Potansiyelini Keşfedelim.
www.zekatesti.com.tr
Zeka Geliştiren Kitaplar İçin TIKLAYIN
Zeka Geliştiren Zeka Oyunları İçin TIKLAYIN
Dikkat Dağınıklığı Hiperaktivite Disleksiye Eğlenceli Çözüm için TIKLAYIN
